Groene stengels onder een verzengende zon: sorghum is een gewas van de toekomst

SINT JANSTEEN - In een snikhete week gaan kijken hoe een gewas het doet. Dit klinkt misschien gek, maar voor sorghum is er geen beter moment.

Bron: PZC Sophie Stockman

Blakende, groene stengels staan fier onder een verzengende zon. Het proefveld bij Sint Jansteen waar sorghum groeit, is een contrast met andere gewassen die er dorstig uitzien. ,,Deze snakt nu ook naar water”, zegt Walter de Milliano. ,,Maar sorghum wordt niet bruin.”

Lees ook: Proef met nieuw veevoergewas: ‘Sorghum is goed voor Zeeuwse landbouw’

Met sorghum kun je ontzettend veel, zegt De Milliano. Van sommige rassen kun je bijvoorbeeld bier brouwen en van andere rassen koekjes, pannenkoeken of glutenvrij brood bakken. Ook is het geschikt als veevoer (kuilvoer) en er wordt al gekeken naar toekomstige mogelijkheden voor de bouw, zoals isolatiemateriaal. De inwoner van Oostburg is zelf akkerbouwer en plantenkundige. Hij verdiept zich al jaren in sorghum, is rassen aan het veredelen en onderzoekt wat de beste zijn om in Nederland te telen.

De graansoort sorghum komt oorspronkelijk uit Afrika, waar het een belangrijke rol speelt in de voedselproductie. Sorghum kan namelijk goed tegen droogte en kan ook groeien onder voedselarme omstandigheden. Het gewas kan in Nederland een belangrijke aanvulling in de landbouw zijn: ,,Ik denk dat het steeds warmer en droger wordt. Als je beperkt water hebt, kun je het beter aan dit ras geven. Met weinig water heb je een redelijke opbrengst.”

Ik denk dat het steeds warmer en droger wordt. Als je beperkt water hebt, kun je het beter aan dit ras geven. Met weinig water heb je een redelijke opbrengst

Walter de Milliano, Akkerbouwer en plantenkundige

Zeeuws-Vlaamse zandgrond

Afgelopen voorjaar werden er als proef twee rassen gezaaid in de zandgrond van akkerreservaat de Schommeling, in samenwerking met Het Zeeuwse Landschap. Er groeien meer bijzondere gewassen in het reservaat van twaalf hectare groot, vertelt Alex Wieland. Sorghum staat er voor het eerst. Ook voor De Milliano is de proef een primeur: buiten Zeeuws-Vlaanderen deed hij al meer proeven op zandgrond maar nog niet in zijn eigen streek. Hij kijkt wat het gewas onder verschillende omstandigheden doet. Stichting Historische Gewassen Natuurlijk Zeeland, stichting Het Zeeuwse Landschap, Agrarische natuurvereniging de Groene Oogst en Grenspark Groot Saeftinghe hielden donderdagmiddag een excursie langs de velden, met uitleg van De Milliano.

Het gebied zorgt voor speciale omstandigheden: in het waterwingebied mogen namelijk geen gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt, er mag niet worden bemest met mineralen en beregenen mag ook niet. Er kwamen heel wat handjes bij kijken om het onkruid weg te halen. Wieland: ,,Vrijwilligers hebben het perceel onkruidvrij gehouden.” De plant beschermt zichzelf tegen droogte en maakt een soort was aan, om water niet te verliezen. En als het te warm wordt, stopt hij even met groeien. ,,Als je stopt met werken, stop je met zweten”, vergelijkt De Milliano. Sorghum gedijt goed bij droogte, maar is wél gevoelig voor vrieskou. Het wordt daarom relatief laat gezaaid in het voorjaar.

Vrijwilli­gers hebben het perceel onkruid­vrij gehouden

Alex Wieland, Het Zeeuwse Landschap

Bescherming voor patrijzen

Het gewas ontwikkelt zich langzaam. Als velden met andere gewassen al dicht staan, is een veld met sorghum nog vrij open. Dat heeft een voordeel voor de natuur: dat is gunstig voor fazanten en patrijzen, die juist in die periode opgroeiende jongen hebben. ,,Het biedt hen bescherming. Ook hazen gaan erin zitten.” De Milliano deed onlangs nog een ontdekking. Hij kwam erachter dat sorghum in de omgeving van Hulst een ‘nieuw oud gewas’ is. Een heel vooruitstrevende landbouwer uit Hulst was er in 1857 al mee aan het experimenteren en tekende zijn ervaringen op. ,,Dat was ook hier ergens, in de buurt van Hulst. We gaan nog verder uitzoeken wie dat was.”